بسیاری از بانوان دوران بارداری پرخطر را تجربه می‌کنند. در این حالت بررسی لحظه به لحظه وضعیت جنین و سلامت مادر، امری الزامی است. از دستگاه‌های مختلف برای مشاهده وضعیت جنین درون رحم مادر استفاده می‌شود که یکی از بهترین دستگاه‌ها، سونوگرافی داپلر است. این دستگاه سونوگرافی به طور کامل شریان بند ناف و مکانیسم رشد جنین را مورد بررسی قرار می‌دهد.
به همین دلیل می‌توان از دستگاه سونوگرافی داپلر برای انجام تست غربالگری استفاده کرد با استفاده از این تست، مادر باردار متوجه خواهد شد احتمال سالم ماندن جنین در دوران بارداری چقدر است.
ضرورت انجام سونوگرافی داپلر
سونوگرافی داپلر ضریب خطای کمتری نسبت به سایر انواع دستگاه سونوگرافی دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند زمانی که از یک دستگاه سونوگرافی داپلر با کیفیت استفاده شود، ضریب خطای این دستگاه کمتر از ۶ درصد خواهد بود. در ادامه برخی از مزایایی که باعث شده انجام سونوگرافی داپلر امری الزامی و ضروری باشد، بیان می‌کنیم:
· غیر تهاجمی بودن
یکی از مهم‌ترین مزایای سونوگرافی داپلر، غیر تهاجمی بودن این روش است. دستگاه سونوگرافی داپلر دقیقا مانند دستگاه سونوگرافی معمولی از اشعه فراصوت برای بررسی اندام‌های داخلی بدن استفاده می‌کند و برخلاف دستگاه اشعه ایکس، کوچکترین آسیبی به بافت‌ها و اندام‌های بدن نمی‌رساند. حفظ سلامت مادر و جنین هنگام سونوگرافی اهمیت بسیار زیادی دارد. کوچکترین اشعه خطرناک ممکن است برای همیشه زندگی جنین را تحت الشعاع قرار دهد و به سلامت آن آسیب برساند.
· بدون درد
مادر باردار به هیچ وجه نباید برای بررسی سلامت جنین متحمل درد شود. به همین دلیل باید از دستگاه پیشرفته‌ای استفاده کرد که با کوچکترین دردی همراه نیست. در روش سونوگرافی داپلر، پروب دستگاه روی سطح پوست شکم قرار می‌گیرد و بدون اینکه برای سطح پوست دردناک باشد، اشعه را به داخل اندام‌های داخلی مثل رحم و تخمدان می‌تاباند.
· مشاهده عروق مسدود شده
همانطور که می‌دانید، بسیاری از مادران در دوران بارداری بیماری واریس را تجربه می‌کنند. در دوران بارداری، خون رسانی به بخش‌های مختلف بدن با سرعت متفاوتی انجام می‌شود. همین موضوع باعث مسدود شدن برخی از شریان‌ها در داخل بدن مادر خواهد شد.
با توجه به اینکه در دوران حاملگی خون رسانی و تغذیه جنین اهمیت بسیار زیادی دارد، می‌توان با استفاده از دستگاه سونوگرافی داپلر، عروق مسدود شده را پیدا کرده و آنها را درمان کرد.
· تشخیص بیماری مادرزادی
یکی دیگر از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود انجام سونوگرافی داپلر در دوران بارداری الزامی باشد، تشخیص بیماری‌های مادرزادی است. برخی از نواقص یا بیماری‌های مادرزادی ممکن است برای همیشه زندگی آینده کودک را تحت تاثیر قرار دهند. به عنوان مثال، امکان دارد اندام به طور کامل رشد نکرده باشد یا جنین به یک بیماری لاعلاج مبتلا شود. با استفاده از دستگاه سونوگرافی داپلر می‌توان این نواقص را شناسایی کرد.
آیا سونوگرافی داپلر برای مادر و جنین خطرناک است؟
به طور کلی، عارضه خاصی مبنی برای انجام سونوگرافی داپلر برای مادر و جنین گزارش نشده است. سونوگرافی داپلر نه تنها باعث بروز عوارض خاصی نمی‌شود، بلکه نقش موثری در تشخیص بسیاری از بیماری‌های خطرناک دارد. معمولا از این دستگاه سونوگرافی در سه ماهه سوم بارداری استفاده می‌شود. در سه ماهه سوم احتمال آسیب رسیدن به جنین کمتر از ماه‌های اول است. زیرا در ماه‌های اول بارداری جنین به طور کامل شکل نیافته است و می‌تواند به راحتی تحت تاثیر اشعه‌های خطرناک قرار بگیرد.
دستگاه‌های سونوگرافی معمولی قادر به تشخیص سرعت جریان خون در بدن نیستند. ولی دستگاه سونوگرافی داپلر می‌تواند به راحتی لخته خون، سرعت و نوع گردش جریان خون را در بدن مادر و جنین شناسایی کند. بنابراین مزایای سونوگرافی داپلر بسیار بیشتر از معایب آن است. با این حال لازم است مادران باردار قبل از انجام سونوگرافی به طور کامل از خطرات و مزایای آن اطلاع داشته باشند. پیشنهاد می کنیم برای آگاهی کامل از خطرات و مزایای سونوگرافی داپلر برای جنین به این مقاله از سلامت نیوز مراجعه کنید. برخی از مادران باردار که شرایط بدنی ضعیفی دارند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای انجام سونوگرافی نباشند.
سونوگرافی کالر داپلر در بارداری
انجام سونوگرافی کالر داپلر در دوران بارداری بسیار ساده است. در این روش لازم است ابتدا شخص روی تخت دراز بکشد. سپس پروب دستگاه در مقابل سطح پوست قرار می‌گیرد و امواج صوتی به سمت اندام‌های داخلی بدن مثل تخمدان و رحم تابیده می‌شوند. امواج سونوگرافی داپلر بعد از برخورد با رگ‌های خونی بازتاب شده و تصاویر جریان خون متحرک را روی صفحه نمایشگر نشان می‌دهند. با این تفاوت که جریان خون بدن به شکل رنگی مشاهده می‌شود.
بنابراین، اپراتور سونوگرافی یا پزشک متخصص به راحتی می‌تواند میزان رشد جنین و نواقص مادرزادی را مورد بررسی قرار دهد. تشخیص سرعت و نوع حرکت جریان خون به کمک سونوگرافی کالر داپلر، باعث می‌شود تا امکان بررسی دقیق‌تر جنین فراهم باشد. بنابراین پیشنهاد می‌شود همه مادران باردار برای انجام سونوگرافی کالر داپلر در دوران حاملگی اقدام کنند. گاهی اوقات ممکن است اپراتور سونوگرافی یک ژل مخصوص را روی سطح پوست قرار دهد تا امواج به راحتی به داخل اندام‌های داخلی بدن تابیده شده و به سرعت بازتاب شوند. همچنین در برخی از مواقع لازم است تکنسین، پروب دستگاه را روی سطح پوست فشار دهد که ممکن است کمی ناراحت کننده باشد. ولی به سرعت درد آن از بین خواهد رفت. سونوگرافی کالر داپلر معمولا بین ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد. اما اگر نیاز به اسکن کردن باشد، ممکن است مدت زمان انجام سونوگرافی کالر داپلر افزایش پیدا کند.
بهترین روش برای انجام سونوگرافی داپلر
با استفاده از سونوگرافی حتی می‌توان وزن جنین را تخمین زد. از این رو دقت سونوگرافی در تخمین وزن جنین اهمیت زیادی دارد و سونوگرافی داپلر نیز در موارد بسیاری صورت می گیرد.
دستگاه سونوگرافی داپلر قدرت بالایی برای تشخیص جریان خون و حرکت آن در بدن دارد. به همین دلیل می‌تواند به راحتی مکانیزم و سوخت و ساز داخلی بدن جنین و مادر را مورد بررسی قرار دهد. این دستگاه به راحتی عروق خونی گره خورده و مسدود شده را شناسایی می‌کند و نقش موثری در تشخیص بیماری واریس و درمان آن دارد. انجام سونوگرافی داپلر با درد همراه نیست و دوره نقاهت خاصی نیز ندارد.
اگر قصد انجام سونوگرافی داپلر دارید، باید یک کلینیک معتبر انتخاب کنید که از دستگاه با کیفیتی برای بررسی وضعیت جنین استفاده کند. همچنین اگر پزشک شما دستگاه سونوگرافی هندهلد داشته باشد، می تواند این کار را انجام دهد و نیازی نیست به کلینیک های سونوگرافی مراجعه کنید. پزشک می تواند با سونوگرافی هندهلد به سرعت مشکل را شناسایی کند. این موضوع به خصوص برای مادران باردار که جابه جایی برای آنها سخت است، راه بسیار مناسبی است.
