تحقیقات جدید در زمینه مشاوره فردی نشان میدهد وضعیت جنگ در جهان حال حاضر می‌تواند برای همه و به ویژه برای کودکان، دلهره آور و استرس‌زا باشد. با درگیری‌ها و جنگ‌ها که پوشش خبری روزانه را در اختیار گرفته‌اند، بچه‌ها احتمالاً با سؤالات سخت به سراغ شما آمده‌اند و به دنبال پاسخ و توضیح برای نگرانی‌های خود هستند. ما می‌دانیم که صحبت در مورد جنگ، می‌تواند موضوعی پیچیده و ناراحت‌کننده باشد؛ اما وقت گذاشتن برای گوش دادن به بچه‌ها و صحبت کردن با آنها در مورد نگرانی‌هایشان، به آنها کمک می‌کند تا احساس آرامش و کنترل بیشتری داشته باشند. تیم روانشناسان کودک و نوجوان ما، نکاتی را در ادامه آورده‌اند تا بفهمیم چگونه با فرزندان خود در مورد درگیری و جنگ صحبت کنیم.
نکته هایی برای مکالمه راحت تر با فرزند درباره ی جنگ
هنگامی که درگیری یا جنگ تیتر یک اخبار می‌شوند، باعث ایجاد احساساتی می‌گردد مانند: ترس، غم، خشم و اضطراب. بچه‌ها همیشه برای داشتن احساس امنیت، به دنبال والدین خود می‌آیند. در اینجا، نکاتی در مورد نحوه شروع مکالمه با فرزندان درباره جنگ‌ها و ارائه حمایت و آرامش به او آورده شده است:
- وقت بگذارید و گوش دهید
به بچه‌ها مهلت این را بدهید تا در صورت تمایل با شما صحبت کنند. حتی اگر مشغول انجام کار دیگری هستید! آنها را تشویق کنید تا آنچه را که می‌دانند و احساسات خود را به شما بگویند و از شما سوال بپرسند. زمان و مکانی را انتخاب کنید که او احساس راحتی کرده و بتواند آزادانه صحبت کند، مثلاً در طول صرف یک وعده غذایی خانوادگی. سعی کنید قبل از خواب، در مورد موضوع جنگ با او صحبت نکنید.
- برای شروع مکالمه، با توجه به سن و سال کودک عمل کنید
بچه‌های بزرگتر، به دانستن جزئیات بیشتری نیاز خواهند داشت؛ در حالی که کوچکترها، ممکن است فقط با دانستن اطلاعاتی درباره کشورهای طرف جنگ راضی شوند. یک نقطه شروع خوب، این است که از فرزندتان بپرسید که چه می‌داند و چه احساسی دارد. برخی از آنها، ممکن است کمی در مورد آنچه اتفاق می‌افتد بدانند و علاقه‌ای به صحبت در مورد آن نداشته باشند؛ اما برخی دیگر، ممکن است در سکوت نگران باشند. کشیدن نقاشی، تعریف داستان‌ها و سایر فعالیت‌هایی که ممکن است منجر به باز کردن بحث شود را برای بچه‌های کوچک امتحان کنید.
- آگاه و آرام باشید و صادقانه به سوالات پاسخ دهید
بچه‌ها می‌توانند اخبار را از طرق مختلف دنبال کنند، بنابراین مهم است که آنچه که می‌بینند و می‌شنوند را بررسی کنند. این، فرصتی است برای اطمینان دادن به آنها و به طور بالقوه، اصلاح هرگونه اطلاعات نادرستی که ممکن است به صورت آنلاین یا از طریق تلویزیون و دوستان در مدرسه به آنها رسیده باشد. با دادن اطلاعات ساده شروع کنید، زیرا جزئیات بیش از حد ممکن است موجب بروز اضطراب در آنها شود.
- احساسات آنها را تأیید کنید
در مورد احساسات فرزندتان، با او صحبت کنید. مهم است که او در گفتگو، احساس حمایت کند. او نباید احساس مورد قضاوت قرار گرفتن یا نادیده گرفته شدن نگرانی‌هایش را داشته باشند. وقتی بچه‌ها این شانس را داشته باشند که در مورد چیزهایی که آنها را ناراحت می‌کند گفتگوی صادقانه داشته باشند، احساس آرامش می‌کنند.حتماً احساسات آنها را تصدیق کنید و به آنها اطمینان دهید که هر آنچه که احساس می‌کنند، طبیعی است. کامل به آنها گوش دهید و به آنها یادآوری کنید که هر زمان که بخواهند، می‌تونند با شما یا بزرگسال مورد اعتماد دیگری صحبت کنند.
- به آنها اطمینان خاطر بدهید
مشاهده مداوم تصاویر و تیترهای خبری ناراحت‌کننده، باعث می‌شود بچه‌ها احساس کنند که بحران در اطرافشان وجود دارد. بچه‌های کوچک، ممکن است بین تصاویر روی صفحه و واقعیت شخصی خود تمایز قائل نشوند و باور کنند که در معرض خطر فوری قرار دارند؛ حتی اگر درگیری در کشوری دور اتفاق افتاده باشد. بچه‌های بزرگتر، ممکن است موارد نگران‌کننده‌ای را در رسانه‌های اجتماعی دیده باشند و از تشدید درگیری‌ها بترسند. تا جایی که می‌توانید به فرزندان خود اطمینان دهید که از هر خطری در امان هستند. به آنها یادآوری کنید که این بحران‌ها، مشکلی برایشان ایجاد نمی‌کند و بزرگسالان در سرتاسر جهان، برای جلوگیری از درگیری‌ها و دستیابی به صلح تلاش می‌کنند. آنها نباید از بازی کردن، دیدن دوستانشان و انجام کارهایی که باعث خوشحالی‌شان می‌گردد، احساس گناه کنند.
- مهربانی را گسترش دهید، نه اَنگ زدن به دیگران
درگیری، اغلب می‌تواند تعصب و تبعیض را علیه مردم یا دولت یک کشور به همراه داشته باشد. وقتی با فرزندان خود صحبت می‌کنید، از به کار بردن برچسب‌هایی مانند «افراد بد» اجتناب کنید و در عوض، از آن به عنوان فرصتی برای یاد دادن مهربانی استفاده کنید؛ به خصوص نسبت به خانواده هایی که مجبور به ترک وطن و خانه‌های خود هستند.
همچنین مطمئن شوید که فرزندانتان نسبت به همکلاسی‌های مهاجر که دولت کشورشان جنگ را شروع کرده، قلدری نکنند و به آنها زور نگویند. اگر هم خودتان مهاجر هستید و در مدرسه فرزندتان مورد آزار و اذیت‌های این چنینی قرار گرفته، او را تشویق کنید تا با شما یا بزرگسال مورد اعتمادش مانند مدیر مدرسه صحبت کند. به فرزندان خود یاد دهید که همه، سزاوار داشتن امنیت در مدرسه و جامعه هستند و قلدری و تبعیض، همیشه اشتباه است. پس هر کدام از ما، باید در گسترش مهربانی و حمایت از یکدیگر سهم داشته باشیم.
- راه‌های عملی برای کمک به آنها یاد دهید
والدین می‌توانند به کمک بچه‌ها جمع‌آوری‌های کمک مالی را شروع کنند، برای تصمیم‌گیرندگان محلی نامه بنویسند یا نقاشی‌هایی بکشند که مضمون صلح دارند. ببینید آیا فرزندتان مایل است در انجام این اقدامات مثبت سهمی داشته باشد یا خیر. بچه‌هایی که فرصت کمک پیدا می‌کنند، احساس ناامیدی نخواهند داشت و حس می‌کنند که بخشی از راه‌حل هستند. انجام کار مثبت هر چقدر هم که کوچک باشد، اغلب می‌تواند آرامش زیادی به ارمغان بیاورد.
- دسترسی به اخبار را محدود کنید
سعی کنید فرزندانتان، بیش از حد در معرض اخبار قرار نگیرند؛ چون آنها مملو از عناوین هشداردهنده و تصاویر ناراحت‌کننده هستند. در زمان حضور بچه‌ها، به کانال‌های خبری رادیو گوش ندهید یا شبکه‌های تلویزیونی خبری را تماشا نکنید. به نوجوانان، در مورد لزوم اتکا به منابع خبری معتبر آموزش دهید. تا حد امکان سعی کنید حواس‌پرتی‌هایی را به خصوص برای بچه‌های کوچک ایجاد کنید مثل: بازی‌های گروهی و رفتن به شهربازی.
- از کنترل مداوم احوال فرزندتان غافل نشوید
همانطور که اخبار مربوط به درگیری و جنگ ادامه پیدا می‌کند، باید به بررسی وضعیت فرزندتان ادامه دهید تا ببینید اوضاع و احوالش چگونه است. آیا سوال جدیدی برایش پیش آمده، احساس جدیدی دارد یا می‌خواهد درباره مشکلاتش با شما صحبت کند؟ مراقب تغییرات در نحوه رفتار و سلامت بدنش باشید مانند: معده‌درد، سردرد، کابوس‌ها یا مشکلات خواب.
سخن نهایی
بچه‌ها، واکنش‌های متفاوتی نسبت به رویدادهای نامطلوب دارند و برخی از نشانه‌های اضطراب، ممکن است چندان آشکار نباشند. کوچکترها، ممکن است وابستگی بیشتر از حد معمول پیدا کنند؛ در حالی که نوجوانان، ممکن است غم و اندوه یا عصبانیت شدید نشان دهند. بسیاری از این واکنش‌های طبیعی نسبت به رویدادهای استرس‌زا، فقط برای مدت کوتاهی دوام می‌آورند. اگر این واکنش‌ها برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، مطمئنا کودک شما به کمک روان درمان‌گر حرفه‌ای نیاز پیدا می‌کند. کلینیک روانشناسی نیک مایند آماده کمک به شما و فرزندتان در مواقع حساس بروز جنگ و درگیری در محل زندگی شما یا دیگر کشورهای دور و نزدیک هستند.
