چگونه یک خانواده آرام و پرآرامش داشته باشیم ؟
خانواده به عنوان محکم ترین و مؤثرترین ایجاد کننده شخصیت افراد و اشخاص قبل از ورود جدی به جامعه و شکل دهنده دختران و پسران از جهات جسمانی ، اخلاقی ، روانی ، عاطفی و عقلانی می باشد. افراد هرجامعه ای ابتدائی ترین صفت های مثبت و منفی خود را در بدو امر از درون و نگاه به خانواده خود کسب می کنند و به عنوان ریشه ای ترین مأخوذه ها در اعماق شخصیت و روان خودشان قرار می دهند و خودآگاه یا ناخودآگاه از آنها تبعیت می کنند .
تمامی ما اولین آموزه های راه و رسم زندگی ، نوع و نحوه برخوردهایمان با دیگران را با تقلید از رفتارهای والدینمان دریافت می کنیم و دیگران نیز در اولین برخوردشان قضاوت هایشان با نگرش به خانواده هایمان است و نیز همان برخوردی که با ما می شود با فرزندانمان هم خواهد شد . پس بیائیم در اولین قدم هایمان با ایجاد یک خانواده آرام و با آرامش و لبالب از صفا و صمیمیت ، با نشاط و شادمان ، دارای مهربانی و عاطفه ، برقراری تفریحات سالم و گردش های شهری و برون شهری و با آموزه های مناسب موارد کسب شده را به فرزندانمان انتقال دهیم .
شکل دهی و ایجاد یک خانواده آرام
وقتی یک خانواده موفق را درنظر می آوریم و تجسم می کنیم ، خانواده ای است که اکثریت اعضاء آن انسان های موفق هستند و مناسبات میان آنها روال طبیعی و هم سنگ و هم شأن جامعه خودشان است .
اعضاء این خانواده لیاقت ها و توانائی های خودشان را به راحتی با دیگران افراد جامعه به مشارکت می گذارند و از آن مزایا برای پاسخگویی به نیازهای در ابتدا اعضاء خانواده خودشان و یا به صورت موازی برای دیگران استفاده می کنند .
در بدو امر و شروع ، مادر و پدر خانواده و به دنبال آنها دیگر اعضاء خانواده نقش خودشان را می بایست به نحو احسنت و صحیح اجرا نمایند . یکی از اولین گام ها و اصولی ترین آنها نحوۀ تربیت صحیح فرزندان خانواده با دقت در انتخاب درست زن و مرد به عنوان همسر برای شروع زندگی مشترک باتوجه به ابعاد گوناگون روانی ، انسانی ، اجتماعی و شخصیتی هردو طرف در روند و جریان یک زندگی مشترک مسائلی بوجود می آید که نیاز به داشتن روحیه ای توانا دربرخورد و مقابله با آنها است تا از آسیب های آنها زن و شوهر درامان بمانند . یکی از مواردی که تقابل با آنها را ساده تر و راحت تر می نماید در دست داشتن مأخذها و مهارت ها است .
حل مشکلات با نگرش به پیش زمینه های تربیتی
اشخاص در برخورد با مسائل و مشکلات پیش آمده بنابه تربیت ها و پیش زمینه های شکل گرفته در خانواده خود واکنش نشان می دهند . اکثریت در اینگونه مواقع سعی می کنند با بررسی عقلانی و استفاده از راهکارهائی مانند حلّ مسأله ، مثبت نگری و استفاده بهینه از حمایت های اطرافیان با مشکل روبرو شده و اقدام به رفع آن نمایند .
افرادی هم هستند که بجای استفاده از روش های معتدل و صحیح به بیراهه می روند و سعی می کنند برای مثال با پناه بردن به الکل ، مواد مخدر و سایر موارد مشابه بجای برخورد با مسائل از رو در روئی با آنها فرار نمایند . این راهکارها در بهترین حالت خودشان به عنوان درمان موقت تحت عنوان فراموشی موقت است و در زمانی بسیار کوتاه خودشان به عنوان معظل و مشکل به سایر معظلات اضافه می گردند .
کسب مهارت ها و ابزارهای تربیتی
اگر بخواهیم به صورت تیتر وار و خلاصه ابزارها و مهارت هائی که درصورت کسب و بکارگیری آنها باعث موفقیت و حل مشکلات می شوند را درنظر آوریم می توان به نکات زیر اشاره کرد :
- استفاده از شیوه ها و راه حل های گوناگون تحت عنوان انعطاف پذیری .
- پیش بینی نتایج به دست آمده با عنوان دوراندیشی .
- بررسی مسائل به صورت منطقی و صحیح و به اصطلاح بامنطق بودن .
استفاده از راهکارهای ذکر شده باعث می گردد در در زمان برخورد با افراد جامعه و اطرافیانمان به صورتی سازگار و مثبت باشیم و درنتیجه سلامت روانی خودمان را حفظ نمائیم . این شیوه های رفتاری قابل کسب کردن و آموزش باشند و با دریافت آنها می توان به شیوه های برخوردمان اضافه نماییم و یا آنها را اصلاح کنیم . با بکارگیری و بهره مندی این شیوه ها برخورد و مقابله هایمان با دشواری ها و معظلات بسیار ساده تر شده وخواهیم توانست از عهده حل و رفع آنها برآییم .
پاره ای از مواقع در زندگی هرکسی ممکن است مشکلاتی بروز کند که عبارتند از : افسردگی ، اضطراب ، حس تنهایی ، احساس طردشدگی ، کمروئی ، خشونت ، رفتارهای مقابله ای بدون کنترل با افراد و احساس شکست و سرخوردگی و نا امیدی . اما مهارت هایی که می توان با تمرین و آموزش برای مقابله با تمامی موارد ذکر شده و حل آنها دراختیار داشت عبارتند از :
آموزش و تمرین در کسب مهارت های مقابله ای
- خودشناسی : شخص از خودآگاهی برخوردار است .
- ارتباط : شخص قادر باشن در زمانی کوتاه و به سادگی ارتباطات اجتماعی برقرار کند .
- همدلی : ایجاد انس و همدلی مثبت با دیگران .
- جسارت و جرأت : در این خصوص منظور جرأت در گفتن کلمه نه درمورد درخواست های غیر متعارف است .
- تصمیم گیری : با قدرت تصمیم هائی که می گیرید را اجرا نمایید .
- خلاقیت : ایجاد بسترها و محیط های جدید با خلاقیت های جدید .
- تحمل و استقامت : درمقابل موارد و مسائل پیش آمده و ناگهانی استقامت داشته و با مشکلات و فردی و اجتماعی بروز کرده سازگاری نمایید تا به مرور و در زمان مناسب حل گشته و مرتفع شوند .
بدون ارتباط ما با یکدیگر و غریزه زیستشناختی ما برای محافظت از خانوادههایمان، ممکن است انسانها راهی که پیش میگیرند تکامل نیافته باشد و پیشرفت نکنند. این عدم تکامل رفتاری، مشکلاتی را برای تداوم این رکن مهم به همراه میآورد که میتواند مسئله ساز شود. در نتیجه وجود یک مشاوره خانواده بسیار ضروری و حائز اهمیت است
از معتبرترین موسسات روانشناسی موسسه مشاورکده است که با دعوت از زوجین توانسته خدمات خوبی را در پیوند مجدد خانواده ها و همسران و ایجاد خانه ای آرام عرضه نماید . همسران باگفتگوهای دوطرفه و طرح سؤالات مورد نظرشان می توانند راهنمائی های اساسی را دریافت کنند .
به چه خانواده ای یک خانواده شاد و با آرامش می گویند ؟
شاید بتوان از مهمترین موارد قابل بررسی برای داشتن یک خانواده آرام و با آرامش را حضور فرزند یا فرزندان آرام و با آرامش در یک خانه دانست که آن هم مختصات و ویژگی های خود را دارد . کودکان به دلیل داشتن انرژی زیاد حرکات و فعالیت های زیادی دارند و به همین جهت نیاز دارند در زمان خاص خودش از یک خواب آرام و لذت بخش برخوردار باشند .
این خواب آرام به سادگی به دست نیامده و به عواملی بستگی دارد و هرکودکی برای دراختیار داشتن یک خواب آرام پیش نیازهای خاص خودش را می طلبد . از مهمترین این پیش نیازها می توان به عدم وجود تنش ، زمان مناسب ، خلق و خو و ارتباط آنها با خواب مورد توجه و دقت قرارداد.
خوابی آرام و با عدم تنش و اضطراب برای کودکمان
بعضی از کودکان در زمان خواب و استراحت بی قرار هستند و از یک خواب راحت برخوردار نیستند. این کودکان درحین خواب حالت گوش به زنگ بودن و حالت انتظار را دارند . به علت رفتارهای پیرامون خود در طول روز و اوقاتی که بیدار هستند منتظر روی دادن حادثه یا بروز تنش می باشند. برای رفع این مسأله ابتدا می بایست به رفتارهای محیطی و بین افراد خودمان مخصوصاً با همسر و سایر فرزندان دقت نمود و نیز توصیه می شود درلحظه بیدار شدن کودک ، او را با آرامش و ابراز محبت بیدار کنیم ، پس از بیداری و درلحظه های با او بودن گرم و صمیمی از احوالات او جویا شویم و درصورت امکان در زمانی مناسب و به اصطلاح بافراق بال صبحانه را با هم میل کنید . این موارد به کودک کمک می کند روزی بدون استرس و با آرامش را شروع کند .
زمان و ساعت خواب کودک
بدن هر کودکی مانند یک ساعت شمّاته دار و تایمر عمل می کند . زمان بازی ، صرف غذا و استراحت می بایست طبق برنامه و منظم باشد ، از نوشاندن غذا و یا نوشابه هائی که دارای کافئین است قبل از خواب خودداری نمایید و درصورت تشنه بودن فقط مقداری آب به او بدهید .
اخلاق مناسب جهت ایجاد آرامش قبل از خواب
اکثریت کودکان قبل از خوابیدن به دنبال محیطی آرام و با امنیت می گردند و نیاز دارند یک بزرگتر که به او علاقه دارند قبل از به خواب رفتن درکنار بستر او باشد . درکنارش بنشیند و به آرامی نوازشش کاند . به حرف های او گوش کنید و درصورت تمایل کودک کتابی مناسب را برایش بخوانید.
کودکان خاص و حسّاس
اینگونه از کودکان بسیار دقیق هستند . به کوچکترین صداها و حرکات و حتی تغییرات ظاهری افراد و اشخاص اطرافشان واکنش های متفاوت نشان می دهند . اگر کودکتان از چیزی اظهار نارضایتی و شکایت کرد مطمئن باشید آن موضوع برای او بسیار اهمیت دارد و باید آن را مورد بررسی قرارداده و رفع نمود . کودکان حساس به اتاقی ساکت و دنج نیاز دارند . پتو و بالش آنها باید نرم و خوش بو و به رنگ های مورد علاقه آنها باشد توصیه می شود تخت و یا محل خواب آنها به جای وسط اتاق در گوشه اتاق باشد و از نور کافی برخوردار باشد .
کودکان نامنظم و نامرتب
این کودکان غیرقابل پیش بینی هستند ، ولی باید با یک برنامه ریزی دائمی برای زمان خواب و بیدار شدنشان یک نظم خاص را برای آنها بوجود آورید .
کودکان پر انرژی
بعضی از کودکان میزان انرژی آنها بیشتر از سایر کودکان است و به اصطلاح پیش فعال هستند . ایجاد و برنامه ریزی صحیح برای نوع غذایی که میل می کنند فعالیت های فیزیکی روزانه و ساعات خوابشان الزامی است و برای رسیدن به یک آرامش برای آنها ، بسیار مؤثر است .
فرزندانمان در سنین گوناگون میزان ساعاتی که به خواب و استراحت نیاز دارند متفاوت است . یک نوزاد 14 تا 18 ساعت ، یک کودک نوپا 13 ساعت ، سنین قبل از دبستان 12 ساعت ، در سنین مدرسه 10 ساعت و یک نوجوان به 9 ساعت خواب نیاز دارند .
برای داشتن و ایجاد آرامش در یک خانواده می توان به این موارد اشاره نمود :
- ایجاد فضایی آزاد برای شنیدن حرف های کودکانمان :
مراقبت درنحوه صحبت کردن با فرزندان و اعضاء خانواده بگذارید کودکانمان با آزادی کامل و با راحتی نظرات و عقایدشان را ابراز دارند و مطرح کنند . فرزندانمان را زیر رگبار سرزنش ها و انتقادات قرارندهیم . سرزنش بیش از حدّ باعث گناهکار بودن و احساس شرمندگی می شود . درخودشان فرو می روند و گوشه گیر می شوند . اگر کودکی دارای ضعف و یا عیبی است آن را به عنوان یک خصلت دائمی و همیشگی برای او قرارندهیم ، بلکه با ارائه دلایل به او بفهمانیم که این عیوب و ضعف ها قابل حل شدن است .
- ایجاد و فراهم کردن نظم و انضباط :
چنانچه رفتارها و کردارهای تمامی افراد یک خانواده دارای نظم و انضباط باشد ، این نظم در تمامی زوایای افکار و رفتار آنها رسوخ خواهد کرد و این نظم تأثیرات خود را در یک خانواده آرام و با آرامش خواه گذاشت .
- جلسات :
یکی از راهکارهایی که در ایجاد یک خانواده آرام و با آرامش مهم و مؤثر است برگزاری جلسات درون خانوادگی است . در این جلسات تمامی افراد خانواده از کوچک تا بزرگ می بایست عقائد و نظرات خود را به راحتی و بافراغ بال کامل مطرح نمایند .
- عشق ورزی و ابراز دوست داشتن ها :
ثابت گردیده خانواده هایی که در آنها بازی های دسته جمعی و خانوادگی برگزار می شود احساساتشان را با یکدیگر درمیان می گذارند فرزندانی مهربان تر ، با گذشت تر و علاقمندتر به یکدیگر دراختیار دارند .
- مراسم دسته جمعی :
رفتن خانواده به صورت دسته جمعی به مراسم ، سینما ، گردش در طبیعت ، رستوران و امثال آنها استحکام خاصی را بوجود می آورد .
- رویاروئی با مشکلات :
در هر زندگی بحث ها و بروز مشکلات بدیهی است باهمدردی اعضاء خانواده بایکدیگر ، برقراری یک فضای احساسی و صمیمی می توان آرامش را به درون خانواده برگرداند .
- صمیمیت خاص بین همسران :
توصیه می شود زن و شوهر هرچند وقت بدون حضور فرزندانشان اقدام به قدم زدن بایکدیگر ، رفتن به پارک و سینما و ایجاد محیط های دو نفره برای بررسی مشکلات و مسائل درون خانواده تأثیر بسزائی در شکل دادن یک خانواده آرام و با آرامش دارد . زن و مرد باید برای خود محیطی را فراهم آورند که اولین روزهای آشنایی را برایشان تداعی کند .